Jaka jest różnica między CMYK a RGB?

Osoby, wdrożone w temat grafiki komputerowej, pracujące w punktach poligraficznych doskonale znają znaczenie tajemniczych skrótów – RGB oraz CMYK. Skróty te odnoszą się do zagadnień związanych z przestrzenią kolorystyczną, uzyskiwaniem kolorów, co zostanie szczegółowo wyjaśnione poniżej.

Paleta kolorów RGB

Model RGB stanowi system, którego celem jest zapis barw na urządzeniach elektronicznych, które to emitują światło. Model ten jest ściśle związany z właściwościami percepcyjnymi, odbiorczymi oka, gdzie poprzez zmiksowanie trzech wiązek światła (o odpowiednio ustalonych proporcjach), istnieje możliwość zobaczenia dowolnej barwy. Wiązki te są koloru czerwonego, zielonego oraz niebieskiego. Stąd też sama nazwa modelu – RGB, gdzie R – red, to kolor czerwony, G – green stanowi kolor zielony oraz blue – niebieski. Samo mieszanie barw nazywane jest sposobem addytywnym – dodawaniem kolorów.

Dzięki systemowi RGB, udaje się wyłonić wiele barw pochodnych, lecz zależą one głównie od danego urządzenia (każde urządzenie posiada zupełnie inną charakterystykę widmową).

System RGB ma swoje zastosowanie w monitorach – z uwagi na to, iż światło jest skierowane z monitora bezpośrednio do oka (nie odbija się od innych przedmiotów), a samo oko nie rozróżnia pojedynczych barw, dostrzega ono tylko nowy – pochodny kolor.

Początkowo omawiany model wykorzystywany był tylko do techniki analogowej, lecz obecnie praktykowany jest w urządzeniach, które zajmują się analizą obrazu lub też go wyświetlają. Stosuje się go więc m. in. w telewizorach, aparatach cyfrowych, ekranach LCD, wspominanych już monitorach komputerowych, czy też popularnych smartfonach i tabletach.

Dziedziną wykorzystującą zapis koloru RGB jest więc informatyka, gdzie na każdy kolor przypada 8 bitów, jest to więc zapis 24 – bitowy, gdzie każda barwa może przyjmować 256 wartości (chodzi tu o jasność kolorów).

Decydując się na druk ulotki czy też innego projektu, trzeba pamiętać o tym, że oglądając projekt, na każdym nośniku kolorystyka będzie prezentować się w sposób odmienny, dobrze i zarazem bezpiecznie, zdecydować się na wydruk próbny.

CMYK – co to takiego?

Nazwa CMYK pochodzi od słów: cyjan, magenta, yellow oraz ostatniej literki słowa black. Jest to inaczej mówiąc kod koloru, który jest drukowany. Kolor tuszu powstaje w wyniku zmieszania się takich barw jak: błękitny, różowy, żółty oraz czarny. Owe zmieszanie się barw powoduje tworzenie się nowych odcieni (tak jak w przypadku systemu RGB muszą tu zostać zachowane odpowiednie proporcje).

Każda barwa może mieć wartość w skali od 0 do 100. W praktyce wygląda to tak, że wraz ze wzrostem wartości kolorów, efekt końcowy jest ciemniejszy. Do najbardziej znanych kolorów CMYK w wersji czystej, jak i składowej należą:

• kolor biały, który jest kolorem neutralnym, dosyć często wykorzystywanym w poligrafii;
• kolor cyjan – mający barwę jasnoniebieską;
• kolor żółty, mający raczej zimny odcień;
• kolor czerwony – wynika on z połączenia koloru yellow i magenta (w proporcjach 100% i 100%);
• kolor pomarańczowy – połączenie koloru yellow (100%) i magenta (50%);
• kolor zielony – stanowi swoiste połączenie koloru cyjan i yellow (proporcje po 100%);
• kolor ciemnoniebieski – zmieszanie koloru cyjan i magenta (oba po 100%).

Dzięki palecie barw CMYK, dla potrzeb drukarskich, możliwe jest wyłonienie nawet tysiąca kolorów, dlatego system ten jest tak istotny dla branży poligraficznej.

Do druku palety barw, jaka jest CMYK wykorzystywana jest metoda rastra. Polega ona na wydruku niewielkiej wielkości kropek, nasyconych kolorem w stu procentach. Kropki te nie są widoczne gołym okiem, a ich wielkość oraz gęstość jest różna. W ten sposób właśnie powstaje grafika, jak i z tym wiąże się szerokie zastosowanie modelu CMYK w poligrafii (tonery czy też atramenty).

Jaka jest różnica między CMYK a RGB?

Istnieje sporo różnic pomiędzy paletą barw CMYK, a systemem RGB. Różnice te prezentuje poniższa tabela.

Różnica	CMYK	RGB
Podstawowe kolory	błękitny, amarantowy, żółty, czarny	czerwony, zielony i niebieski
Kolor przestrzeni	czerń	biel
Zastosowanie	urządzenia drukujące	skanery, monitory
Wyrazistość oraz głębia kolorów	mniejsza wyrazistość oraz głębia barw	większa wyrazistość oraz głębia kolorów
Zakres kolorów	mniejszy zakres kolorów	większa ilość barw

Jak widać na powyższej tabeli, CMYK oraz RGB różnią się przede wszystkim podstawowymi kolorami, kolorem przestrzeni (bielóczerń) oraz zastosowaniem (urządzenia drukujące korzystają z palety CMYK, natomiast RGB jest wykorzystywane przez skanery czy też monitory). Do podstawowych różnic można zaliczyć także wyrazistość czy też zakres kolorów, gdzie RGB posiada intensywniejsze barwy i większą paletę kolorystyczną, aniżeli CMYK.

CMYK vs RGB – jak działa w praktyce?

W kwestii praktyki, do drukarni powinny trafiać projekty w formacie CMYK, z ważnego i prostego powodu – rozmaitość uzyskiwanych barw z palety CMYK jest dość duża, biorąc pod uwagę stosunkowo niską cenę (należy pamiętać o tym, że papier odbija kolory).

Dzięki szeroko dostępnym programom graficznym, możemy sprawdzić, czy możemy zrealizować swój projekt pod względem kolorystycznym oraz czy barwy, których oczekujemy będą dostępne. Warto zrobić więc próbny wydruk.

Gdy projektujemy natomiast coś do Internetu, wybieramy RGB – barwy będą bezpośrednio odbijać się od urządzenia (nośnika), przez co uzyskujemy wrażenie mnogości kolorów. Cała grafika wyświetlana na telewizorze, monitorze czy też innych nośnikach, winna być więc modelem RGB.

Czy warto od razu zamieniać przestrzeń kolorystyczną na CMYK?

Opinii jest bardzo wiele. Utarło się, iż to CMYK jest tą lepszą, a dokładniej obszerniejszą oraz dogodniejszą opcją, jeśli w planach jest wydruk. Nie jest tak do końca. Faktem jest natomiast to, iż późniejsza konwersja z RGB na CMYK wiąże się z często niepożądanymi zmianami – utratą kolorów. Zmiany te zachodzić będą poza naszą kontrolą, lepiej więc od razu przygotować się w systemie CMYK.

Nie jest to jednak reguła. Jeśli chodzi o urządzenia takie jak np. plotery drukujące atramentami w układzie CMYKOG, są one w stanie oddać szerszą skalą, aniżeli CMYK, co skutkuje znacznie ciekawszym efektem końcowym w zakresie barw. W tym przypadku warto pozostawić przestrzeń RGB nienaruszoną. Co ważne, wiele programów symuluje wygląd pracy w trybie CMYK, pozostając w przestrzeni RGB, dlatego też niekoniecznie warto z niego rezygnować.

Odwrotna konwersja – tym razem z CMYK na RGB, podobnie jak poprzednia, niesie za sobą straty. Każda zamiana przestrzeni barwnej z tym właśnie się wiąże. Jeśli jednak chcemy już jej dokonać, lepiej zostawić to profesjonalistom w drukarni, a dokładniej oprogramowaniu obsługującemu druk (RIP).

Jak zmienić RGB na CMYK?

Większość osób dokonuje tej konwersji w programie, jakim jest Photoshop. Dokonuje się tego poprzez zakładkę edycja => konwertuj do profilu. Należy wtedy wedle standardów ISO zaznaczyć ISO Coated v2 300% (ECI).

Współcześnie drukarnie na swoich stronach internetowych udostępniają swoim klientom profil icc urządzenia, z którego będzie wydruk. Profil ten należy wtedy zainstalować w systemie, co skutkuje udostępnieniem go programom graficznym. Dane pozostają w przestrzeni RGB, natomiast podgląd jest w CMYKu.

Dylemat zastosowania przestrzeni RGB czy też palety barw CMYK jest dosyć ciężki do rozwikłania. Niewątpliwie, w przypadku chęci udostępniania np. grafiki w Internecie, należy skorzystać z RGB. Co natomiast, gdy planujemy wydruk? Z uwagi na nieuniknione modyfikacje kolorów, które występują przy obu konwersjach (RGBó CMYK oraz odwrotnie), najbezpieczniej zasięgnąć lepiej opinii specjalistów, którzy z pewnością wybiorą dla nas najlepszą alternatywę.