Papier stanowi tworzywo, z którym mamy styczność w naszym codziennym życiu niemal wszędzie – kupujemy go pod postacią gazety w kiosku, zapisujemy na nim istotne informacje w pracy, czy tez służy nam w celu relaksu – w wersji książkowej.

Podział papieru ze względu na klasy i gramaturę

Istnieje wiele kategorii podziału papieru: np. ze względu na jego strukturę, przydatność czy też rodzaj powierzchni. Podstawowym podziałem jest jednak rozróżnienie papieru bezdrzewnego, który to nie zawiera w sobie ścieru drzewnego oraz papieru drzewnego, który go posiada.

Biorąc pod uwagę skład włóknisty, można mówić o klasach papieru – można go więc podzielić na X klas:

klasa I i II – ten papier uchodzi za najbardziej trwały i służy m. in. do produkcji ważnych dokumentów, jak i banknotów;
klasa III – jest to papier wytworzony w stu procentach z celulozy i jest papierem bezdrzewnym, tzw. papierem specjalnym – papier ten można przechowywać przez bardzo długi okres czasu i nie ulega on większym zniszczeniom – wykorzystywany jest m. in. na zeszyty szkolne;
klasa IV – papier małodrzewny, jest mocno zbliżony do klasy III pod względem wytrzymałości – używany jest do druków specjalnych;
klasa V oraz VI – papier małodrzewny, także odznacza się dosyć dobrą jakością, jest trwały i wytrzymały, można go przechowywać przez bardzo długi czas – z niego produkuje się m. in. książki;
klasa VII, VIII, IX i X – są to papiery drzewne, charakteryzujące się bardzo niską trwałością i są przeznaczone do produkcji np. gazet.

Ze względu na gramaturę papieru tj. masę 1m2 wyrobu papierniczego wyrażonego w gramach, istnieje natomiast następujący jego podział: bibułka – mająca gramaturę do 25 g/m2; papier właściwy – posiadający od 25 do 160 g/m2; karton – gramatura 160 – 315 g/m2 oraz tektura o najwyższej gramaturze – powyżej 315 g/m2. Im wyższa gramatura papieru , tym jest on twardszy, mocniejszy i bardziej trwały.

Kryterium	Podział papieru ze względu na gramaturę
Kryterium	Bibuła	Papier właściwy	Karton	Tektura
Gramatura	Do 25 g/m2	25 – 160 g/m2	160 – 315 g/m2	powyżej 315 g/m2
Właściwości	cienka oraz chłonna	różne w zależności od gramatury	gruby	bardzo gruby
Zastosowanie	dekoracja, higiena, produkcja papierosów	druk cyfrowy, offsetowy	certyfikaty, pudełka, okładki, książki	przekładki, grube pudełka

Tekturę natomiast możemy jeszcze podzielić na: białą (jest ona zrobiona ze ścieru drzewnego); brązową – która to wykonana jest ze ścieru drewna parowanego, jak i szarą, powstałą z włókien szmat, makulatury.

Rodzaje papieru i jego zastosowanie

Istnieje bardzo wiele rodzajów papieru. Dokonując podziału papieru na grupy towarowe, należy wspomnieć zarówno o wytworach papierniczych, jak i o przetworach papierniczych.

Wytwory papiernicze, inaczej wyroby papiernicze – nie jest to nic innego, jak papier w formie arkuszy czy też wstęg, poddawany późniejszym obróbkom. Przetworami papierniczymi natomiast, jest nazywany papier, który już wcześniej został poddany chemicznej, fizykochemicznej czy też mechanicznej obróbce.

Mając na uwadze rodzaj powierzchni, można wydzielić także: gładki, szorstki, matowy, satynowy, marszczony, tłoczony, czy też prążkowany. Podział ten związany jest mocno z poligrafią.

Ze względu na strukturę papieru, możemy wyróżnić:

bibułę – jest ona wykorzystywana głównie do dekoracji, do robienia ozdób;
brystol – stosowany do szeroko rozumianych prac graficznych czy też plakatów;
karton – z niego powstają np. teczki biurowe, miękkie okładki książkowe czy opakowania;
papier bezdrzewny – służy między innymi do produkcji materiałów bardzo trwałych, takich jak np. zeszyty szkolne;
papier czerpany – jego zastosowanie zauważalne jest przede wszystkim w sztuce, z uwagi na jego walory ozdobne;
papier kalibrowany – stosowany w druku offsetowym (podkład pod gumę obciągową);
papier drzewny – służy do produkcji zeszytów i kartek;
papier kredowy – ma swoje zastosowanie w produkcji np. kolorowych czasopism, wizytówek, ulotek;
preszpan – używany, jako materiał izolujący w elektrotechnice ;
tekturę – wykorzystywana jest ona głównie do tworzenia funkcjonalnych opakowań, w celu wypełnienia przestrzeni.

Wzorniki rodzajów papieru:

Istotna jest również jego klasyfikacja – jego podział na grupy, ze względu na zastosowanie papieru. Mamy tutaj papier:

drukowy;
przemysłowo – techniczny;
pakowy;
elektroniczny.

W zależności od jego przydatności możemy wymienić także – papier drukowy gazetowy, elektrotechniczny, czy też do oklejania blach.

Podstawowe parametry papieru

Za główne parametry papieru należy przyjąć: jego format, białość, nieprzezroczystość, gramaturę oraz szorstkość/gładkość.

Jeśli chodzi o format, a dokładniej powierzchnię arkusza, możemy spotkać się z formatem A, B oraz C, w skali od 0 do 10 (przy czym 0 stanowi największy format). Najpopularniejszym formatem jest format A4 (który jest po prostu kartką papieru), mający wymiary 210 x 297 mm. Format ten używany jest do druku oraz ksero. Najmniejszy z formatów – A10 posiada wymiary 26 x 36 mm, natomiast A0 – największy – 841 x 1189 mm. Największy gabarytowo format B to natomiast arkusz B0 mający wymiary 1000 x 1414 mm, zaś B10 jest wielkości 31 x 44 mm. Szereg C zaczyna się od C10 – 28 x 40 mm, a kończy C0 – 917 x1297 mm.

Przy białości papieru, trzeba zwrócić uwagę na CIE, poprzez którą weryfikowany jest odbiór białego papieru (zachowywane są przy tym parametry oświetleniowe, mogące najdokładniej odwzorować światło dzienne). To oznaczenie białości opiera się na odbiciach mierzonych na płaszczyźnie całego widma. Dla porównania, inne jest oznaczenie białości w skali ISO, gdzie występuje ogranicznik do niebieskiego zakresu widzialnego widma. Białość CIE pozwala na dosyć skrupulatne ukazanie sposobu, jak oko ludzkie widzi kolory i barwy.

Nieprzezroczystość papieru, czyli po prostu jego odporność na przepuszczanie przez niego światła. stanowi parametr, który mówi o światłoodporności papieru. Im papier ma wyższą światłoodporność, tym parametr, jakim jest nieprzezroczystość jest wyższy. Jest to szczególnie ważne, gdy chcemy drukować w sposób obustronny.

Wspominana już gramatura papieru będzie decydować o jego grubości, wytrzymałości, jak i o objętości właściwej. Ostatnim z omawianych parametrów jest szorstkość/gładkość. Na gładszym papierze zużycie tuszu jest mniejsze, aniżeli na szorstkim, a jakość wydruku jest zdecydowanie lepsza.

Zastosowanie papieru, jako tworzywa, zauważalne jest praktycznie w każdej dziedzinie życia – jest on produkowany na masową skalę. Ze względu na jego różnorodność pod względem składowym, jest on wykorzystywany na wiele sposobów. W dzisiejszym świecie ciężko byłoby się bez niego obejść.